Wroclaw Medical University

Streszczenie

Wprowadzenie. Nieprawidłowe nawyki higieniczne i dietetyczne młodych pacjentów z mózgowym porażeniem dziecięcym mogą powodować chorobę próchnicową zębów.
Cel pracy. Celem pracy jest ocena nawyków higienicznych, dietetycznych i dotychczasowego leczenia stomatologicznego osób z mózgowym porażeniem dziecięcym na podstawie badania kwestionariuszowego.
Materiał i metody. Badaniem objęto 165 osób w wieku 7–20 lat. I grupa liczyła 87 pacjentów z rozpoznaniem mózgowego porażenia dziecięcego. II grupę (kontrolną) stanowiło 78 zdrowych osób dobranych pod względem wieku i płci do grupy badanej. Badanie kwestionariuszowe było wypełniane przez rodziców/opiekunów lub samych badanych. Obejmowało nawyki higieniczne (częstość i czas oczyszczania zębów oraz stosowanie dodatkowych środków do higieny jamy ustnej), nawyki dietetyczne (twardość i rodzaj spożywanych pokarmów) oraz dotychczasowe leczenie stomatologiczne.
Wyniki. Istotnie więcej chorych niż zdrowych deklarowało szczotkowanie zębów raz dziennie (51/87, 58,8% vs 25/78, 32,0%, p < 0,001). Oczyszczanie zębów 2 lub więcej razy dziennie podawało 68,0% (53/78) osób z grupy kontrolnej i 41,4% (36/87) z grupy badanej (p < 0,001). Krótki czas szczotkowania zębów (do 1 min) deklarowało istotnie więcej osób chorych niż zdrowych (37/87, 42,6% vs 21/78, 26,9%, p < 0,05). Znamiennie więcej osób z grupy kontrolnej podawało natomiast dłuższy (2 min i więcej) czas oczyszczania zębów (57/78, 73,1% vs 50/87, 57,4%, p < 0,05). Dodatkowe środki do higieny jamy ustnej były stosowane przez niewiele osób z obu grup badanych. Więcej osób z mózgowym porażeniem dziecięcym niż zdrowych spożywało pokarmy miękkie (25/87, 28,7% vs 9/78, 11,5%, p < 0,01). Zdecydowana większość pacjentów zarówno z grupy badanej, jak i kontrolnej preferowała pokarmy o konsystencji mieszanej. Nie stwierdzono istotnych różnic między osobami chorymi i zdrowymi w częstości spożywania słodyczy, przekąsek węglowodanowych (chipsy, chrupki), surowych owoców i warzyw. Osoby zdrowe natomiast istotnie częściej spożywały pokarmy kwaśne (48/78, 61,4% vs 35/87, 40,2%, p < 0,05). Ponad 5-krotnie więcej osób chorych niż zdrowych nie było dotąd leczonych stomatologicznie (37/87, 42,6% vs 6/78, 7,7%, p < 0,001), a pozostali byli głównie leczeni ambulatoryjnie (41/87, 47,1%) i tylko niewielu (9/87, 10,3%) w znieczuleniu ogólnym. Wszystkie leczone osoby z grupy kontrolnej (72/78, 92,3%) były poddawane zabiegom terapeutycznym w warunkach ambulatoryjnych bez znieczulenia ogólnego.
Wnioski. Potrzeby leczenia stomatologicznego pacjentów z mózgowym porażeniem dziecięcym są większe niż osób zdrowych i dotyczą poprawy higieny jamy ustnej.

Abstract

Background. Improper hygiene and dietary habits of cerebral palsy young patients may predispose to dental caries.
Objectives. The aim of this study is the assessment of hygienic and dietary habits and current dental treatment on the basic of the questionnaire survey.
Material and Methods. The study involved 165 persons aged 7 to 20 years. Group I consisted of 87 patients diagnosed with cerebral palsy. Group II (control group) consisted of 78 healthy subjects matched for age and sex of the research group I. Questionnaire survey was completed by parents/guardian or subjects themselves. This included hygienic habits (frequency and time of brushing the teeth and the use additional resources of oral hygiene), dietary habits (hardness and the type of a foods consumed) and previous dental treatment.
Results. Significantly more of the ill patients than the healthy ones declared brushing their teeth once a day (51/87, 58.8% vs. 25/78, 32.0%, p < 0,001). Cleaning the teeth twice or more frequently a day stated 68.0% (53/78) in the control group and 41.4% (36/87) in the studied one (p < 0,001). Short time of brushing the teeth (up to 1 min.) declared significantly more frequently by the ill patients than the healthy ones (37/87, 42.6% vs. 21/78, 26.9%, p < 0,05). However, significantly more persons from a control group stated longer (2 minutes or more) time of tooth brushing (57/78, 73.1% vs. 50/87, 57.4%, p < 0,05). Additional measures for oral hygiene are followed by a few persons from the both of groups. More patients with cerebral palsy than healthy ones prefer soft foods (25/87, 28.7% vs. 9/78, 11.5%, p < 0,01). The vast majority of patients of both groups – the study and control groups preferred foods with mixed texture. There were no significant differences between the ill patients and the healthy ones in the frequency of consumption of sweets, snacks (chips, crisps), raw fruits and vegetables. However, healthy patients consume significantly more acidic foods (48/78, 61.4% vs. 35/87, 40.2%, p < 0,05). Over 5-fold more of the ill patients than the healthy ones have not been treated by the dentist (37/87, 42.6% vs. 6/78, 7.7%, p < 0,001). The others were treated mainly ambulatory (41/87, 47.1%) and only a few (9/87, 10.3%) were treated under general anaesthetic. However, all treated people from the control group were subjected to treatment on an outpatients basis without general anaesthesia.
Conclusion. Dental treatment needs of patients with cerebral palsy are higher than healthy ones and relate to the improvement of oral hygiene.