Dental and Medical Problems

Dent Med Probl
Impact Factor (IF 2023) – 2.7
Journal Citation Indicator (JCI 2023) - 1.06
Scopus CiteScore (2023) – 4.0 (CiteScore Tracker – 4.9)
Index Copernicus (ICV 2023) – 181.00
MNiSW – 70 pts
ISSN 1644-387X (print)
ISSN 2300-9020 (online)
Periodicity – bimonthly


 

Download original text (PL)

Dental and Medical Problems

2013, vol. 50, nr 1, January-March, p. 30–37

Publication type: original article

Language: Polish

License: Creative Commons Attribution 3.0 Unported (CC BY 3.0)

Poziom aktywności ślinowej α-amylazy w przebiegu ciąży

The Level of Salivary α-Amylase Activity During Pregnancy

Katarzyna Skośkiewicz-Malinowska1,, Urszula Kaczmarek1,

1 Katedra i Zakład Stomatologii Zachowawczej i Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu

Streszczenie

Wprowadzenie. W okresie ciąży zaobserwowano zmiany składników biochemicznych śliny, m.in. zwiększenie aktywności enzymu α-amylazy. Podwyższony poziom aktywności tego enzymu można hipotetycznie wiązać z większą predyspozycją do rozwoju próchnicy, bierze on bowiem udział w przemianach cukrów złożonych do cukrów prostych, a powstałe monocukry stanowią substrat dla bakterii próchnicotwórczych.
Cel pracy. Oznaczenie aktywności enzymu α-amylazy w ślinie kobiet ciężarnych w odniesieniu do grupy kobiet niebędących w ciąży oraz monitorowanie stężenia enzymu wraz z zaawansowaniem ciąży. Dodatkowo podjęto próbę określenia wpływu zaobserwowanych w ciąży zmian poziomu aktywności enzymu w ślinie w aspekcie ryzyka rozwoju próchnicy zębów.
Materiał i metody. Badaniem objęto 30 kobiet ciężarnych oraz 30 kobiet niebędących w ciąży (grupa kontrolna). Grupa ciężarnych była poddana badaniu w pierwszym (G1), drugim (G2) i trzecim trymestrze ciąży (G3). Grupa kontrolna (G0) była badana jeden raz, w 7. dniu od pierwszego dnia ostatniej menstruacji. Pobierano niestymulowaną ślinę mieszaną i określano aktywność α-amylazy metodą kolorymetryczną Carawaya, białko całkowite (B) metodą Lowry’ego oraz szybkość wydzielania śliny (v). Ocenę stanu uzębienia przeprowadzano, oceniając wartości PUW/Z oraz zaawansowanie zmian próchnicowych kategoryzowanych wg WHO (D1–D4).
Wyniki. Aktywność α-amylazy była większa w grupie kobiet ciężarnych niż w grupie kontrolnej, istotnie większa była tylko w badaniu trzecim (63,02 ± 44,48 J/ml vs 117,66 ± 91,57 J/ml, p < 0,01). Wraz z trwaniem ciąży zwiększała się aktywność enzymu, poziom wartości enzymu w badaniu trzecim znacznie przewyższał wartości stwierdzone w pierwszym i drugim trymestrze ciąży. Stwierdzono istotnie mniejsze wartości wskaźnika PUW/Z w grupie kontrolnej (G0) w porównaniu z grupą kobiet ciężarnych (G1, G2, G3) (PUW/Z 8,80 ± 5,78 vs 11,86 ± 4,47 vs 11,86 ± ± 4,48 vs 12,09 ± 4,41, p < 0,01). Istotnie wyższą liczbę zębów (P/Z) z czynnym procesem próchnicowym zanotowano również w grupie badanej w stosunku do grupy kontrolnej oraz istotnie większą liczbę ubytków obejmujących zębinę względem grupy kontrolnej.
Wnioski. U kobiet ciężarnych wraz z zaawansowaniem ciąży stwierdzono istotny wzrost poziomów aktywności α-amylazy w ślinie. Nie zanotowano wystąpienia bezpośredniego związku zmian poziomu aktywności enzymu ślinowego α-amylazy z rozwojem próchnicy tkanek twardych u kobiet w ciąży.

Abstract

Background. During pregnancy the changes of biochemical parameters in the saliva i.a. the increase of α-amylase activity were observed. The increased α-amylase activity level may be hypotheticaly associated with the increased predisposition of caries progress. This enzyme takes part in the process of decomposition of complex sugars to simple sugars, which make basic substrate for caries-causing bacteria.
Objectives. Assessment of α-amylase activity in the saliva of pregnant woman in reference to non-pregnant females and monitoring of α-amylase level, as pregnancy advances. In additon, attempt of assesement of influence to changes of hormons activities in saliva observed during pregnancy as a risk factor of caries was performed.
Material and Methods. The study involved 30 pregnant and 30 non-pregnant females (control group). The studied group was undergone an examination in the first (G1), in the second (G2) and in the third trimester of the pregnancy (G3). The control group – a one-time examination, on the 7th day following the first day of the last menstruation (G0). In non-stimulated mixed saliva α-amylase activity level by Caraway colorometric method, total protein (B) by Lowry method as well as salivary flow rate (V) were assessed. Dental condition was evaluated using DMF/T index and the advancement of carious lesions by WHO criteria D1–D4.
Results. The α-amylase activity level was higher in the pregnant group than in the control group and significant higher level of α-amylase activity in the third examination was observed (63.02 ± 44.48 J/ml vs. 117.66 ± 91.57 J/ml, p < 0.01). Along with the advancement of pregnancy a significant increase of α-amylase activity was observed, the level of α-amylase activity in the third examination was higher than in the first and second examination. The significantly lower value of DMF/T index among control group in comparison with pregnant females was observed (DMF/T 8.80 ± 5.78 vs. 11.86 ± 4.47 vs. 11.86 ± 4.48 vs. 12.09 ± 4.41, p < 0.01). Higher number of existing carious lesions (D/T) and significant higher number of decays involved dentine among the studied group in comparison with non-pregnant group were observed.
Conclusion. As pregnancy advances significant increase in α-amylase activity was observed. Direct correlation between level of activity of salivary α-amylase and development of pregnant women’s hard tissue caries was not observed.

Słowa kluczowe

α-amylaza, próchnica, ślina, ciąża

Key words

α-amylase, saliva, caries, pregnancy

References (21)

  1. Moss S.: Rola śliny w utrzymaniu zdrowia jamy ustnej. Stomatol. Współcz. 1994, 2, 154–158.
  2. Hedriana H.L., Munro C.J., Eby-Wilkens E.M., Lasley B.L.: Changes in rates of salivary estriol increases befor parturition at term. Am. J. Obstet. Gynecol. 2001, 184, 123–130.
  3. Pedersen A., Bardow A., Jensen S.B., Nauntofte B.: Saliva and gastrointestinal functions of taste, mastication, swallowing and digestion. Oral. Dis. 2002, 8, 117–129.
  4. Hugoson A.: Salivary secretion in pregnancy. A longitudinal study of flow rate, total protein, sodium, potassium and calcium concentration in parotid saliva from pregnant women. Acta. Odontol. Scand. 1972, 30, 49–66.
  5. Laine M., Tenovuo J., Lehtonen O.P., Ojanotko-Harri A., Vilja P., Tuohimaa P.: Pregnancy-related changes in human whole saliva. Arch. Oral. Biol. 1988, 33, 12, 913–917.
  6. Salvolini E., Di Giorgio R., Curatola A., Mazzantil L., Fratto G.: Biochemical modifications of human whole saliva induced by pregnancy. Br. J. Obstet. Gynaecol. 1998, 105, 656–660.
  7. Laine M.A.: Effect of pregnancy on periodontal and dental health. Acta. Odontol. Scand. 2002, 60, 257–264.
  8. Knychalska-Karwan Z., Zarzecka J.: Porównawcze badania obrazu cytologicznego błony śluzowej jamy ustnej w różnych okresach ciąży. Stomatol. Klin. 1989/1990, 11, 49–53.
  9. Borowicz-Andrzejewska E., Borysewicz-Lewicka M.: Kliniczna ocena głębokości szczeliny dziąsłowej – porównanie dwóch metod badawczych. Czas. Stomatol. 1994, 47, 531–534.
  10. Nakonieczna-Rudnicka M., Bachanek T.: Wybrane problemy stomatologiczne występujące u kobiet w ciąży. Magazyn Stomatol. 2001, 11, 5, 30–32.
  11. Diaz-Guzman L.M., Castellanos-Suarez J.L.: Lesions of the oral mucosa and periodontal disease behavior in pregnant patients. Med. Oral. Patol. Oral. Cir. Bucal. 2004, 9, 434–437, 430–433.
  12. Ciejak M., Olszewska M., Jakubowska K., Żebiełowicz D., Safranow K., Chlubek D.: Aktywność amylazy i stężenie białka w ślinie u kobiet ciężarnych. Ann. Acad. Med. Stetin. 2007, 53, 2, 42–45.
  13. Nater U.M., Rohleder N.: Salivary alpha-amylase as a non-invasive biomarker for the sympathetic nervous system: Current state of research. Psychoneuroendocrinol. 2009, 34, 486–496.
  14. Nierop A., Wirtz P.H., Bratsikas A., Zimmermann R., Ehlert U.: Stress-buffering effects of psychosocial resources on physiological and psychological stress response in pregnant women. Biol. Psychol. 2008, 78, 261–268.
  15. Giesbrecht G.F., Granger D.A., Campbell T., Kaplan B.: Salivary alpha-amylase during pregnancy: Diurnal course and associations with obstetric history, maternal demographics, and mood. Dev. Psychobiol. 2012, 2, 7.
  16. Guglielminotti J., Dehoux M., Mentré F., Bedairia E., Montravers P., Desmonts J.M., Longrois D.: Assessment of salivary amylase as a stress biomarker in pregnant patients. Int. J. Obstet. Anesth. 2012, 21, 35–39.
  17. Rockenbach M.I., Marinho S.A., Veeck E.B., Lindemann L., Shinkai R.S.: Salivary flow rate, pH, and concentrations of calcium, phosphate, and sIgA in Brazilian pregnant and non-pregnant women. Head. Face. Med. 2006, 28, 44–48.
  18. Kaczmarek U.: O aktywnościach amylaz ślinowych. Wrocł. Stomat. 1990, 201–208.
  19. Kaczmarek U.: Aktywność α-amylazy w ślinie osób odpornych i podatnych na próchnicę z rejonów różnej zawartości fluoru w wodzie do picia. Czas. Stomat. 1991, 44, 585–589.
  20. Al-Nuimay K.M.T., Al-Doski F.S.: Pregnancy-related changes in oral health and human unstimulated whole saliva. Al-Rafidain. Dent. J. 2003, 3, 108–115.
  21. D’Alessandro S., Curbelo H.M., Tumilasci O.R., Tessler J.A., Houssay A.B.: Changes in human parotid salivary protein and sialic acid levels during pregnancy. Arch. Oral. Biol. 1989, 34, 829–831.
© Wroclaw Medical University