Dental and Medical Problems

Dent Med Probl
Index Copernicus (ICV 2021) – 132.50
MEiN – 70 pts
CiteScore (2021) – 2.0
JCI (2021) – 0.5
Average rejection rate (2022) – 79.69%
ISSN 1644-387X (print)
ISSN 2300-9020 (online)
Periodicity – quarterly

Download PDF

Dental and Medical Problems

2012, vol. 49, nr 2, April-June, p. 223–229

Publication type: original article

Language: Polish

Szybkość wydzielania śliny u dzieci i młodzieży chorych na młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów

Salivary Flow Rate in Children and Adolescents Suffering from Juvenile Idiopathic Arthritis

Anetta Gmyrek-Marciniak1,B,C,D,F, Urszula Kaczmarek1,A,D,E,F

1 Katedra i Zakład Stomatologii Zachowawczej i Dziecięcej Akademii Medycznej we Wrocławiu

Streszczenie

Wprowadzenie. W piśmiennictwie nie ma pełnej zgodności odnośnie do częstości występowania zmniejszenia szybkości wydzielania śliny u chorych na młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów.
Cel pracy. Ocena szybkości wydzielania niestymulowanej śliny mieszanej u dzieci i młodzieży chorujących na młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów.
Materiał i metody. Zbadano 128 wybranych losowo dzieci i młodzieży obojga płci w wieku 7–18 lat, w tym 64 chorujących na młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów i 64 zdrowych. U badanych niestymulowaną ślinę mieszaną pobierano przynajmniej 2 godziny po spożyciu posiłku za pomocą pipety z dna jamy ustnej. Notowano czas i objętość pobieranej próbki śliny i obliczano szybkość jej wydzielania (ml/min).
Wyniki. Szybkość wydzielania śliny u chorych była istotnie mniejsza niż u zdrowych (0,21 ± 0,07 ml/min vs 0,58 ± 0,36 ml/min, p < 0,001). Sekrecja śliny była również istotnie mniejsza u chorych dziewcząt i chłopców w porównaniu ze zdrowymi (odpowiednio: 0,21 ± 0,07 ml/min vs 0,55 ± 0,40 ml/min, p < 0,001, 0,21 ± 0,08 ml/ /min vs 0,62 ± 0,30 ml/min, p < 0,001). Badani podzieleni na podgrupy wiekowe – młodszą (7–11 lat) i starszą (12–18 lat) wykazali mniejsze szybkości wydzielania śliny w odpowiednich podgrupach chorych w odniesieniu do zdrowych (odpowiednio: 0,19 ± 0,07 vs 0,51 ± 0,25, p < 0,001; 0,23 ± 0,07 vs 0,68 ± 0,48, p < 0,001). Chorzy rozpatrywani w odniesieniu do czasu trwania choroby (do 1 i powyżej 1 roku) nie ujawnili istotnych różnic w szybkości wydzielania śliny (odpowiednio: 0,21 ± 0,08 ml/min vs 0,21 ± 0,07 ml/min, p > 0,05). Nie było również różnic w szybkości wydzielania śliny między chorymi na nielicznostawową i wielostawową postać choroby (odpowiednio: 0,20 ± 0,07 ml/min vs 0,22 ± 0,07 ml/min, p > 0,05).
Wnioski. U chorych na młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów jest istotnie zmniejszona spoczynkowa szybkość wydzielania śliny mieszanej. Zmniejszenie sekrecji śliny nie jest związane z płcią i wiekiem chorych oraz z postacią i czasem trwania choroby.

Abstract

Background. There is no full agreement in relation to prevalence of reduction of salivary flow rate in the subjects suffering from juvenile idiopathic arthritis.
Objectives. Evaluation of flow rate of unstimulated mixed saliva in children and adolescents suffering from juvenile idiopathic arthritis.
Material and Methods. 128 children and adolescents, both sex, in age 7–18 years, randomly selected, were included in the study, out of which 64 suffering from – juvenile idiopathic arthritis and 64 healthy. In the subjects unstimulated mixed saliva at least 2 hours after food consumption was collected with use of pipette from the oral floor. The time and the volume of the collected salivary sample were registered and then the salivary flow rate was calculated (ml/min).
Results. The salivary flow rate was significantly lower in the ill subjects in comparison to healthy ones (0.21 ± 0.07 ml/min vs. 0.58 ± 0.36 ml/min, p < 0.001, respectively). The salivary secretion was also significantly lower in the ill boys and girls in comparison to the healthy ones (0.21 ± 0.07 ml/min vs. 0.55 ± 0.40 ml/min, p < 0.001 and 0.21 ± 0.08 ml/min vs. 0.62 ± 0.30 ml/min, p < 0.001, respectively). All the subjects divided into age groups – younger (7–11 years old) and older (12–18 years old) disclosed in the suitable subgroups of the ill subjects in comparison to the healthy ones the lower salivary flow rate (0.19 ± 0.07 vs. 0.51 ± 0.25, p < 0.001 and 0.23 ± 0.07 vs. 0.68 ± 0.48, p < 0.001, respectively).The ill subjects reconsidered in relation to the disease duration (up to 1 year and over 1 year) did not reveal any significant difference in the salivary flow rate (0.21 ± 0.08 ml/min vs. 0.21 ± 0.07 ml/min, p > 0.05, respectively). No significant difference in salivary flow rate between the subjects suffered from pauciarticular and polyarticular types of the disease was also noticed (0.20 ± 0.07 ml/min vs. 0.22 ± 0.07 ml/min, p > 0.05, respectively).
Conclusion. Flow rate of unstimulated mixed saliva is significantly diminished in the subjects suffered from juvenile idiopathic arthritis. The reduction of salivary secretion is not related with gender and age of the ill subjects as well as with type and duration of the disease.

Słowa kluczowe

młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów, ślina mieszana niestymulowana, szybkość wydzielania

Key words

juvenile idiopathic arthritis, mixed unstimulated saliva, flow rate

References (34)

  1. Llena-Puy C.: The role of saliva in maintaining oral health and as an aid to diagnosis. Med. Oral Patol. Oral Cir. Bucal. 2006, 11, E449–E455.
  2. Kaczmarek U.: Xerostomia – aetiology, prevalence and diagnosis – on the basis of literature. Czas. Stomatol. 2007, 60, 20–31 [in Polish].
  3. Brosky M.E.: The Role of Saliva in Oral Health: Strategies for prevention and management of xerostomia. J. Support. Oncol. 2007, 5, 215–225.
  4. Dawes C., Ong B.Y.: Circadian rhythms in the flow rate and proportional contribution of parotid to whole saliva volume in man. Arch. Oral Biol. 1973, 18, 1145–1153.
  5. Tukia-Kulmala H., Tenovuo J.: Intraand inter-individual variation in salivary flow rate, buffer effect, lactobacilli, and mutans streptococci among 11- to 12-year-old schoolchildren. Acta Odontol. Scand. 1993, 51, 31–37.
  6. Kavanagh D.A., O’Mullane D.M., Smeeton N.: Variation of salivary flow rate in adolescents. Arch. Oral Biol. 1998, 43, 347–352.
  7. Bretz W.A., Do Valle E.V., Jacobson J.J., Marchi F., Mendes S., Nor J.E., Cançado M.F., Schneider L.G.: Unstimulated salivary flow rates of young children. Oral Surg. Oral Med. Oral Pathol. Oral Radiol. Endod. 2001, 91, 541–545.
  8. Modèer T., Blomberg C.C., Wondimu B., Julihn A., Marcus C.: Association between obesity, flow rate of whole saliva, and dental caries in adolescents. Obesity 2010, 18, 2367–2373.
  9. Ericsson Y., Hardwick L.: Individual diagnosis, prognosis and counselling for caries prevention. Caries Res. 1978, 12, Suppl. 1, 94–102.
  10. Pedersen A.M., Nauntofte B.: Primary Sjogren ‘s syndrome: oral aspects on pathogenesis, diagnostic criteria, clinical features and approaches for therapy. Expert Opin. Pharmacother. 2001, 2, 1415–1436.
  11. Kalk W.W., Vissink A., Spijkervert F.K., Bootsma H., Kallenberg C.G., Nieuw Amerongen Av.: Sialometry and sialochemistry: diagnostic tools for Sjögren’s syndrome. Ann. Rheum. Dis. 2001, 60, 1110–1116.
  12. Porter S.R., Scully C., Hegarty A.M.: An update of the etiology and management of xerostomia. Oral Surg. Oral Med. Oral Pathol. Oral Radiol. Endod. 2004, 97, 28–46.
  13. Navazesh M., Brightman V.J., Pogoda J.M.: Relationship of medical status, medications, and salivary flow rates in adults of different ages. Oral Surg. Oral Med. Oral Pathol. Oral Radiol. Endod. 1996, 81, 172–176.
  14. Crossner C.G.: Salivary flow rate in children and adolescents. Swed. Dent. J. 1984, 8, 271–276.
  15. Sőnderling E., Pienihakkinen K., Alanen M.L., Hietaoja M., Alanen P.: Salivary flow rate, buffer effect, sodium, and amylase in adolescents: a longitudinal study. Scand. J. Dent. Res. 1993, 101, 98–102.
  16. Wu K.P., Ke J.-Y., Chung C.-Y., Chen C.-L., Hwang T.-L., Chou M.-Y., Wong A.M.K., Hu C.-F., Lee Y.-C.: Relationship between unstimulated salivary flow rate and saliva composition of healthy children in Taiwan. Chang Gung Med. J. 2008, 31, 281–286.
  17. Rotteveel L.J., Jongerius P.H., Van Limbeek J., Van Den Hoogen F.J.: Salivation in healthy schoolchildren. Int. J. Pediatr. Otorhinolaryngol. 2004, 68, 767–774.
  18. Torres S.A., Nucci M., Milanos E., Pessoa Pereira R., Massaud A., Munhoz T.: Variations of salivary flow rates in Brazilian school children. Braz. Oral Res. 2006, 20, 8–12.
  19. Rosivack R.G.: Comparison of submandibular/sublingual salivary flow rates in children and adolescents. J. Dent. Child. 2004, 71, 38–40.
  20. Sonesson M., Eliasson L., Matsson L.: Minor salivary gland secretion in children and adults. Arch Oral Biol. 2003, 48, 535–539.
  21. Sullivan S, Fernandes L., Mcfarlane I.G., Wojcicka B., Eddleston A.L., Doniach D., Hamilton E., Williams R.: Impairment of lachrymal and salivary secretion and cellular immune responses to salivary antigens in rheumatoid arthritis. Ann. Rheum. Dis. 1978, 37, 164–167.
  22. Markkanen S.O., Syrjänen S.M., Lappalainen R., Markkanen H.: Assessment of labial salivary gland changes in patients with rheumatoid arthritis by subjective and quantitative methods. Appl. Pathol. 1989, 7, 233–240.
  23. G revers G., Späth M., Krűger K., Schattenkirchner M.: Immuno-diagnostic findings in “secondary” Sjögren syndrome in chronic polyarthritis. Laryngo-rhino-otologie 1990, 69, 605–607.
  24. Nagler R.M., Salamach F., Reznick A.Z., Livshits V., Nahir A.M.: Salivary gland inveovement in rheumatoid arthritis and its relationship to induced oxidative stress. Rheumatology 2003, 42, 1234–1241.
  25. Helenius L.M.J., Hietanen J.H., Helenius I., Kautiainen H., Piirainen H., Paimela L., Lappalainen M., Suuronen R., Lindqvist C., Leirisalo-Repo M.: Focal sialadenitis in patients with ankylosing spondylitis and spondyloarthropathy: a comparison with patients with rheumatoid arthritis or mixed connective tissue disease. Ann. Rheum. Dis. 2001, 60, 744–749.
  26. Andonopoulos A.P., Drosos A.A., Skopouli F.N., Acriditis N.C., Moutsopoulos H.M.: Secondary Sjögren’s syndrome in rheumatoid arthritis. J. Rheumatol. 1987, 14, 1098–1103.
  27. Zadbelt M.M., Van Den Hoogen F.H.J., De Wilde P.C., Van Der Berg P.J.S., Schneider H.G.F., Van Den Putte L.B.A.: Reverasibilty of histological and immunohistological abnormalities in sublabial salivary gland biosy specimens following treatment with corticoids in Sjögren syndrome. Ann. Rheum. Dis. 2001, 60, 511–513.
  28. Zalewska A., Waszkiewicz N., Szajda S.D., Waszkiel D.: Impact of salivary flow and lysozyme content and output on the oral health of rheumatoid arthritis patients. Post. Hig. Med. Dosw. 2011, 65, 40–45.
  29. Helenius L.M.J., Meurman J.H., Helenius I., Kari K., Hietanen J.H., Suuronen R., Hallikainen D., Kautiainen H., Leirisalo-Repo M., Lindqvist C.: Oral and salivary parameters in patients with rheumatic diseases. Acta Odontol. Scand. 2005, 63, 284–293.
  30. John M., Lauerwald A., John V., Tiemann H.H.: The production of saliva of patients with juvenile chronic arthritis (JCA). Acta Univ. Carol. Med. (Praha) 1994, 40, 87–89.
  31. Walton A.G., Welbury R.R., Foster H.E., Wright W.G., Thomason J.M.: Sialochemistry in juvenile idiopathic arthritis. Oral Dis. 2002, 8, 287–290.
  32. Kobus A., Kierklo A., Jankowska A., Szajda S.D., Zwierz K.: Salivary flow rate, dental status, and oral hygiene injuvenile idiopathic arthritis. Czas. Stomatol. 2008, 61, 547–533 [in Polish].
  33. Franklin D.J., Smirh R.J., Person D.A.: Sjögren’s syndrome in children. Otolaryngol. Head Neck Surg. 1986, 94, 230–235.
  34. Siamopoulou A., Mavridis A.K., Vasakos S., Benecos P., Tzioufas A.G., Andonopoulos A.P.: Sialochemistry in juvenile chronic arthritis. Br. J. Rheumatol. 1989, 28, 383–385.
© Wroclaw Medical University