Streszczenie

Wprowadzenie. Ogólnokrajowy Monitoring Zdrowia Jamy Ustnej jest programem socjoepidemiologicznym realizującym założenia badawcze Światowej Organizacji Zdrowia. Uzyskane wyniki pozwalają przede wszystkim ocenić dynamikę choroby próchnicowej oraz skuteczność opieki stomatologicznej na danym obszarze. Przeprowadzone w latach 2010 i 2011 w województwie lubuskim badanie stanu uzębienia mieszkańców objęło m.in. dzieci w wieku 6–7 lat.
Cel pracy. Ocena stanu uzębienia i przyrostu próchnicy zębów mlecznych i stałych w tej samej populacji dzieci w ciągu 1 roku.
Materiał i metody. Materiał badawczy stanowiła grupa 44 dzieci (23 dziewczynki, 21 chłopców), wybrana spośród 180 6-latków oraz 130 uczniów w wieku 7 lat objętych programem odpowiednio w 2010 i 2011 r. W badanej grupie przeprowadzono 2-krotnie, w odstępie 1 roku, ocenę występowania i intensywności próchnicy (puw-z, PUW-Z) na podstawie wyniku badania klinicznego jamy ustnej.
Wyniki. Obliczona średnia liczba puw (uzębienie mleczne) i PUW (uzębienie stałe) w 2010 r. wyniosła odpowiednio: 6,18 i 0,06; a w 2011 r. 6,34 i 0,32. Różnica wartości wskaźnika wskazała na wzrost nasilenia choroby próchnicowej w badanej grupie dzieci. W odstępie rocznym przyrost próchnicy wyniósł 0,16 w uzębieniu mlecznym oraz 0,26 w uzębieniu stałym. W uzębieniu mlecznym przyrost próchnicy wynikał zarówno ze wzrostu liczby zębów z aktywną próchnicą, jak i usuniętych z powodu próchnicy. Zwiększyła się natomiast liczba dzieci z próchnicą w uzębieniu stałym (o 8 osób). Przyrost intensywności próchnicy był spowodowany głównie wzrostem liczby zębów z nieleczonymi ubytkami próchnicowymi.
Wnioski. Występowanie choroby próchnicowej w zębach stałych dzieci badanej grupy w krótkim czasie od ich wyrznięcia wskazuje, że w okresie wymiany uzębienia powinny być one objęte zintensyfikowanym programem profilaktyki próchnicy.

Abstract

Background. Nationwide Dental Health Monitoring Program is a socio-epidemiological research following the principles of the World Health Organization. The obtained results enable to evaluate the dynamics of dental caries as well as effectiveness of dental care in the selected area in selected area. Dental health status evaluation was performed in Lubuskie Province in 2010 and 2011. The research was carried out on children 6–7 years old.
Objectives. The aim of this study was to evaluate the dental caries increment of deciduous and permanent teeth in the same population of children.
Material and Methods. The research was carried out in 44 children (23 girls, 21 boys) out of 180 6-year-olds and 130 7 year old schoolchildren who participated in these studies respectively in 2010 and 2011. Evaluation of caries frequency and intensity (dmft, DMFt) was performed twice, in the study group, at an interval of one year on the basis of results of a clinical examination.
Results. Average dmft number (deciduous dentition) and DMFT number (permanent dentition) was calculated, which in 2010 amounted to 6.18 and 0.06, respectively, while in 2011 it was 6.34 and 0.32. The difference in caries intensity each year showed an increase in the severity of dental caries in the study group. In the one year period, caries increment was 0.16 in the deciduous dentition and 0.26 in the permanent dentition. The milk teeth caries increment resulted both from an increase in the number of teeth with active caries as well as from teeth removal due to dental caries. However, caries increment in the permanent dentition was mainly due to increase in the number of teeth with active caries.
Conclusion. The occurrence of caries in permanent teeth shortly after their eruption indicates that children during the period of teeth exchange are not subject to intensive preventive care and treatment.