Streszczenie

Wprowadzenie. Olimpiady Specjalne zapewniając osobom z niepełnosprawnością intelektualną możliwość cyklicznego udziału w treningach i zawodach sportowych, wspomagają ich rozwój. Jedną z inicjatyw Olimpiad Specjalnych jest program „Healthy Athletes” („Zdrowi Sportowcy”), którego częścią jest projekt „Special Smiles” („Zdrowy Uśmiech”), zapewniający niepełnosprawnym zawodnikom opiekę stomatologiczną.
Cel pracy. Ocena częstości występowania urazów w obrębie przyśrodkowych i bocznych zębów siecznych u niepełnosprawnych intelektualnie zawodników, biorących udział w V Europejskich Igrzyskach Olimpiad Specjalnych w Warszawie. Dodatkowo oceniano częstość podejmowania leczenia obserwowanych urazów.
Materiał i metody. Przeprowadzono badania 708 zawodników, z podziałem na reprezentacje 17 państw Europy i Azji. Badania były przeprowadzane ściśle wg algorytmu postępowania przedstawionego w „Instrukcji do standaryzowanych badań zdrowia jamy ustnej”.
Wyniki. Stwierdzono, iż ponad 13% niepełnosprawnych sportowców doznało w przeszłości urazu. Jedynie 29% urazów było poddane jakiemukolwiek leczeniu. Największa częstość urazów występowała wśród zawodników reprezentujących Turcję (33,3%). W przypadku reprezentacji Szwecji nie zaobserwowano ani jednego przypadku urazu.
Wnioski. Wśród zawodników Olimpiad Specjalnych często dochodzi do urazów zębów. Szczególnie niepokojący jest fakt stwierdzonej rzadkiej interwencji stomatologicznej w przypadku zaistnienia urazu.

Abstract

Background. Special Olympics induce development of people with intellectual disabilities, by providing them with an opportunity to participate in training sessions and sport competition. One of the initiatives of the Special Olympics is the program Healthy Athletes which includes project Special Smiles that provides intellectually disabled athletes with dental care.
Objectives. The goal of this study was to evaluate the frequency of mesial and lateral incisor trauma among athletes with intellectual disabilities, participating in Special Olympics V European Summer Games Warsaw 2010. Additional goal was to evaluate the frequency of undertaking treatment of observed injuries by dentists.
Material and Methods. The study includes data of 708 sportsmen, with distinction on representatives from 17 different countries of Europe and Asia. The examination was held strictly to the algorithm introduced in “Training Manual for Standardized Oral Health Screening”.
Results. It was found that over 13% of mentally retarded athletes have experienced a trauma in the past. It was observed that only 29% of trauma cases were treated. The highest frequency of trauma occurred among the athletes from Turkey (33.3%). In the team from Sweden not a single case of trauma had been noted.
Conclusion. Dental trauma is often observed among the Special Olympics athletes. DeHowever a more disturbing issue is a low percentage of carried out dental treatment in those cases.