Wroclaw Medical University

Streszczenie

Wprowadzenie. Przewlekłe bóle nocyceptywne lub neuropatyczne predysponują do zmiany profilu psychologicznego osób nimi dotkniętych. Nadal jest niewyjaśniony mechanizm tego związku, podobnie jak niejasny pozostaje wpływ zaburzeń psychologicznych (psychicznych) na powstanie dolegliwości somatycznych. W przeszłości próbowano przypisać konkretnej postaci bólu somatycznego odpowiednie rodzaje patologicznych profili psychologicznych, nadal jednak nie ma jednoznacznych doniesień na ten temat.
Cel pracy. Przeprowadzenie testu psychologicznego Symptom−Checklist−90 (SCL−90) u pacjentów z przewlekłymi bólami części twarzowej czaszki. Procedura ta umożliwia określenie profilów psychologicznych u pacjentów poszczególnych grup bólowych oraz pozwala na porównanie tych profilów między poszczególnymi grupami.
Materiał i metody. Wśród badanych pacjentów przeprowadzono wywiad zgodnie z wytycznymi American Academy of Orofacial Pain oraz badanie przedmiotowe, manualną analizę czynności u.r.n.z. wg Bumanna. Na podstawie badań pacjentów przypisano do jednej z trzech grup: grupa M – pacjenci z bólami mięśniowymi – 32 pacjentów (25 kobiet i 7 mężczyzn w wieku 16–71 lat, średnia 39 lat), grupa MC – pacjenci z bólami mięśniowo−stawowymi – 43 pacjentów (35 kobiet i 8 mężczyzn w wieku 17–53 lata, średnia 37,5 roku) oraz grupa N – pacjenci z bólami neuropatycznymi – 21 pacjentów (17 kobiet i 4 mężczyzn w wieku 29–88 lat, średnia wieku 53,5 roku).
Wyniki. W grupie M parametrem osiągającym wartość powyżej przeciętnej były „zachowania obsesyjne” (u 23 pacjentów), wysoką wartość lub powyżej przeciętnej zarejestrowano natomiast w przypadku kategorii klasyfikowanej jako „zaburzenia snu” (u 18 osób). W grupie MC odnotowano poziom wartości powyżej przeciętnej dla parametru określanego jako „stany lękowe” (u 26 osób) i wysoką wartość kategorii „zachowania obsesyjne” (u 22 pacjentów). Dominującym parametrem osiągającym bardzo wysoką wartość w grupie N były „zaburzenia snu” (u 13 osób). Wysoką wartość stwierdzono dla parametrów „stany lękowe” (u 14 osób), wartość wysoką lub powyżej przeciętnej dla kategorii „somatyzacja” (u 10 osób) i „depresja” (u 5 osób).
Wnioski. Test SCL−90 pozwolił na jednoznaczne określenie profili psychologicznych we wszystkich grupach. Wśród osób z bólami nocyceptywnymi dominowały dwa parametry, wśród osób z bólami neuropatycznymi profile psychologiczne z podwyższonymi parametrami wydają się bardziej zróżnicowane.

Abstract

Background. Chronic nociceptive or neuropathic pain is regarded to be a predisposing factor in relation to changed psychological profile in patients. The accurate mechanism of this relationship remains unclear, likewise the influence of psychological/psychic disorders on the rise of somatic pathology is still obscure. There are a few studies trying to attribute the particular psychological profiles to certain forms of somatic pains, an accurate and univocal result is, however, still missing. There exist several psychological tests that may be helpful in such studies.
Objectives. The aim of the study was the assessment of psychological profiles by using Symptom−Checklist (SCL−90 test) in patients suffering from chronic orofacial pain. This procedure allows estimation of the psychological profiles in patients divided into particular pain groups, and enables the comparison of the examined parameters between the groups.
Material and Methods. Basing on the medical history, according to American Academy of Orofacial Pain as well as on the clinical examination formed by the manual analysis of the masticatory system created by Bumann, all patients were divided and placed in one out of three groups: group M – patients with muscular pain (N = 32, 25 women, 7 men, aged between 16 and 71, mean 39), group MC – patients afflicted with both muscular and articular pain (N = 43, 35 women, 8 men, aged between 17 and 53, mean 37.5) and group N – patients with neuropathic pain (N = 21, 17 women, 4 men, aged between 29 and 88, mean 53.5).
Results. Group M: the parameter that reached its above−average range was “obsessive−compulsive behavior” (in 23 patients) and “sleep disturbances” was markedly increased (18 persons). In group MC “anxiety” reached the above−average level (26 patients), while “obsessive−compulsive behavior” was markedly elevated. Finally, in the patients from group N following parameters were clearly increased: “sleep disturbances (13 persons), “anxiety” (14 people), “somatization” (10 people) and “depression” (5 persons).
Conclusion. SCL−90 test allows clear determination of psychological profiles in each group. Among the patients with nociceptive pain two parameters were markedly increased, while the psychological profiles with elevated parameters in patients with neuropathic pain seem more differentiated.