Dental and Medical Problems

Dent Med Probl
Index Copernicus (ICV 2021) – 132.50
MEiN – 70 pts
CiteScore (2021) – 2.0
JCI (2021) – 0.5
Average rejection rate (2022) – 79.69%
ISSN 1644-387X (print)
ISSN 2300-9020 (online)
Periodicity – quarterly

Download PDF

Dental and Medical Problems

2009, vol. 46, nr 1, January-March, p. 11–16

Publication type: editorial article

Language: English

Influence of Stress and Personality Traits on the Temporomandibular Dysfunctions and Bruxism in Literature and Own Studies

Wpływ stresu i cech osobowości na dysfunkcje skroniowo−żuchwowe i bruksizm na podstawie piśmiennictwa i badań własnych

Halina Panek1,, Justyna Śpikowska−Szostak1,

1 Katedra Protetyki Stomatologicznej Akademii Medycznej we Wrocławiu

Abstract

The aim of the paper was to present, on the base of literature review and own studies, the actual approaches on influence of stress associated with psychological factors on the formation and development of the most important forms of functional disturbances of the stomatognathic system, eg. temporomandibular dysfunctions and oral occlusal parafunctions such as bruxism. Especially, the problem of improper reaction of the human organism on stress was described, and the emotional disturbances and some psychical diseases generated by stress as well as some psychologic characteristics found in persons with clinically diagnosed functional disturbances of the stomatognathic system were discussed. Moreover, the most frequently psychological methods used to measure a psycho−emotional status in the patients with the stomatognathic system disorders were also presented. The above studies revealed that functional disturbances of the stomatognathic system are frequently associated with type of personality of patients and their ability of coping with stress.

Streszczenie

Celem pracy było przedstawienie na podstawie przeglądu piśmiennictwa i wyników badań własnych aktualnego stanu wiedzy na temat wpływu stresu powiązanego z czynnikami psychologicznymi na powstawanie i przebieg najważniejszych postaci zaburzeń czynnościowych układu stomatognatycznego, tj. dysfunkcji skroniowo−żuchwowych i parafunkcji okluzyjnych, a zwłaszcza bruksizmu. W szczególności przedyskutowano problem niewłaściwej reakcji organizmu na stres, a także podano najczęstsze postacie zaburzeń emocjonalnych i chorób psychicznych powiązanych ze stresem i specyficzną charakterystyką cech osobowości występujących u osób z klinicznie zdiagnozowanymi zaburzeniami czynnościowymi układu stomatognatycznego. Przedstawiono także najczęstsze metody oceny psychologicznej stanu psychoemocjonalnego u pacjentów z zaburzeniami układu stomatognatycznego. Wyniki badań wskazują, że zaburzenia czynnościowe układu stomatognatycznego są w wielu przypadkach powiązane z typem osobowości pacjenta i jego umiejętnością radzenia sobie ze stresem.

Key words

TMJ dysfunctions, oral parafunction, bruxism, functional disturbances of the stomatognathic system, psychological factors, stress

Słowa kluczowe

dysfunkcje skroniowo−żuchwowe, parafunkcje narządu żucia, bruksizm, zaburzenia czynnościowe układu stomatognatycznego, czynniki psychologiczne, stres

References (39)

  1. WIGDOROWICZ−MAKOWEROWA N., DADUN−SĘK A., MAŚLANKA T., PANEK H.: Zaburzenia czynnościowe narządu żucia. PZWL, Warszawa 1984, 12–70.
  2. PANEK H.: Badania nad zależnościami czynnościowo−morfologicznymi układu stomatognatycznego ze szczególnym uwzględnieniem modeli funkcjonalnych zgryzu. Rozprawa habilitacyjna. AM Wrocław 2002, 7–30.
  3. LAVIGNE G.J., KHOURY S., ABE S., YAMAGUCHI T., RAPHAEL K.: Bruxism physiology and pathology: an overview for clinicians. J. Oral Rehabil. 2008, 35, 476–494.
  4. VANDERAS A.P.: Synergistic effect of maloclusion and oral parafunctions on craniomandibular dysfunction in children with and without unpleasant life events. J. Oral Rehabil. 1996, 23, 61–65.
  5. SLADE G.D., DIATCHENKO L., BHALANG K., SIGURDSSON A., FILLINGIM R.B., BELFER I., MAX M.B., GOLDMAN D., MAIXNER W.: Influence of psychological factors on risk of temporomandibular disorders. J. Dent. Res. 2007, 86, 1120–1125.
  6. VAN SELMS M.K., LOBBEZOO F., VISSCHER C.M., NAEIJE M.: Myofascial temporomandibular disorder pain, parafunctions and psychological stress. J. Oral Rehabil. 2008, 35, 45–52.
  7. SPRUIJT R., WABEKE K.: Psychological factors related to the prevalence of temporo−mandibular joint sounds. J. Oral Rehabil. 1995, 22, 803–808.
  8. WIGDOROWICZ−MAKOWEROWA N., PANEK H.: Zależność występowania bruksizmu i artropatii skroniowo−żuchwowych od wieku. Prot. Stomatol., 1984, 34, 77–81.
  9. PANEK H., NOWAKOWSKA D., MAŚLANKA T., BRUZIEWICZ−MIKLASZEWSKA B., KRAWCZYKOWSKA H., MANKIEWICZ M., MAKACEWICZ S., RUTAŃSKA E.: Epidemiology of temporomandibular dysfunctions in young adult populations studied in Department of Prosthodontics, Silesian Piasts University of Medicine in Wrocław. Dent. Med. Probl. 2007, 44, 55–59.
  10. PANEK H., NOWAKOWSKA D., BRUZIEWICZ−MIKLASZEWSKA B., KRAWCZYKOWSKA H.: Influence of environmental factors on disturbances of temporomandibular joints – epidemiologic studies. Pol. J. Environ. Stud. 2007, 16, 2C, 353–355.
  11. PIERCE C.J. et al.: Stress, anticipatory stress and psychologic measures related to sleep bruxism. J. Orofac. Pain 1995, 9, 51–56.
  12. KAMPE T., EDMAN G.: Personality traits in group of subject with long standing bruxing behaviour. J. Oral Rehabil. 1997, 24, 588–593.
  13. TAKEMURA T., TAKAHASHI T., FUKUDA M., OHNUKI T., ASUNUMA T., MASUDA Y., KONDOH H., KANBAYASHI T., SHIMIZU T.: A psychological study on patients with masticatory muscle disorder and sleep bruxism. Cranio 2006, 24, 191–196.
  14. GRABER G.: Wpływ psychiki i stresu na schorzenia układu stomatognatycznego uwarunkowanego dysfunkcjami. Zaburzenia czynnościowe narządu żucia. Urban & Partner, Wrocław 1997, 51–65.
  15. SĘK H., CIEŚLAK R.: Wsparcie społeczne, stres i zdrowie. PWN, Warszawa 2004.
  16. SELYE H.: Stres okiełznany. PIW, Warszawa 1978.
  17. AJJAN D.L.: Stres, lęk, depresja. Amber, Warszawa 1996.
  18. LANDOWSKI J.: Stres a zaburzenia psychiczne. Przew. Lek. 2003, 80, 82–85.
  19. WRZEŚNIEWSKI K.: Psychologiczne problemy chorych z zawałem serca. PZWL, Warszawa 1980.
  20. KRASOWSKA D., TUSZYŃSKA−BOGUCKA V.: Ocena wybranych aspektów osobowości oraz poziomu stresu i stylu radzenia sobie ze stresem u chorych na liszaj płaski. Przegl. Dermatol. 2006, 94, 265–272.
  21. GROSSI M.L., GOLDBERG M.B., LOCKER D., TENENBAUM H.C.: Irritable bowel syndrome patients versus responding and nonresponding temporomandibular disorder patients: a neuropsychologic profile comparative study. Int. J. Prosthodont. 2008, 21, 201–209.
  22. SERAIDARIAN P., SERAIDARIAN P.I., DAS NEVES CAVALCANTI B., MARCHINI L., CLARO NEVES A.C.: Urinary levels of catecholamines among individuals with and without sleep bruxism. Sleep Breath. 2009.13, 85–88.
  23. AKHTER R., HASSAN N.M., AIDA J., KANEHIRA T., ZAMAN K.U., MORITA M.: Association between experience of stressful life events and muscle−related temporomandibular disorders in patients seeking free treatment in a dental hospital. J. Dent. Res. 2007, 86, 1120–1125.
  24. SCHIFFMAN E.L., FRICTON J.R., HALEY D.: The relationship of occlusion, parafunctional habits and recent life events to mandibular dysfunction in a non−patient population. J. Oral Rehabil. 1992, 19, 201–223.
  25. ] SGOBBI DE FARIA C., BERZIN F.: Electromyographic of study of temporal, masseter and suprahyoid muscles in the mandibular rest position. J. Oral Rehabil. 1998, 25, 776–780.
  26. PANEK H.: Nasilenie bruksizmu wg własnego wskaźnika u pacjentów z pełnym uzębieniem naturalnym. Prot. Stomatol. 2002, 52, 3–8.
  27. DA SILVA A.M., OAKLEY D.A: Psychosocial factors and tooth wear with a significant component of attrition. Eur. J. Prosthodont. Restor. Dent. 1997, 5, 51–55.
  28. PALLEGAMA R.W., RANASINGHE A.W., WEERASINGHE V.S., SITHEEQUE M.A.: Anxiety and personality traits in patients with muscle related temporomandibular disorders. J. Oral Rehabil. 2005, 32, 701–707.
  29. MONGINI F., CICCONE G., IBERTIS F., NEGRO C.: Personality characteristics and accompanying symptoms in temporomandibular joint dysfunction, headache, and facial pain. J. Orofac. Pain 2000, 14, 52–58.
  30. KUBECKA−BRZEZIŃSKA A., KARASIŃSKI A., BARON S., SZATKOWSKI R.: Analiza psychologiczna pacjentów z zaburzeniami w układzie ruchowym narządu żucia przy użyciu testu MMPI w wersji komputerowej. Prot. Stomatol. 1998, 58, 140–144.
  31. PANEK H., MANKIEWICZ M.: Influence of neuroticism and extraversion on intensity of temporo−mandibular dysfunctions and bruxism in young adult population. 29th Annual Conference EPA 2005. Prot. Stomat. 2005, 55, 107–108.
  32. MANKIEWICZ M., PANEK H: Wpływ wybranych czynników psychoemocjonalnych na występowanie bruksizmu. Dent. Med. Probl. 2006, 43, 89–93.
  33. MAŚLANKA T., PANEK H.: Der Einfluss von Okklusionsformen und neurotischen Tendenzen auf die Haufigkeit der Funktionsstörungen des Kauorgans. Stomatol. DDR 1983, 33, 832–836.
  34. KORALEWSKI M.: Wybrane cechy psychofizyczne a zmiany w układzie stomatognatycznym u studentów Akademii Wychowania Fizycznego i Akademii Medycznej. Prot. Stomatol. 2001, 51, 153–157.
  35. PIHUT M., GIEROWSKI J.: Ocena poziomu leku u pacjentów z zaburzeniami czynnościowymi narządu żucia – badania własne. Prot. Stomatol. 2003, 53, 261–265.
  36. TEJCHMAN H., MAJDAŃSKA Z., LESZCZYŃSKA I.: Ocena poziomu lęku u pacjentów leczonych protetycznie. Część I. Prot. Stomatol. 2005, 55, 107–112.
  37. KORALEWSKI M., WIECZOREK A., Horodyska−Gedzar E.: Porównawcza ocena pacjentów z zaburzeniami czynnościowymi układu stomatognatycznego na podstawie wybranych testów psychologicznych. Prot. Stomatol. 1997, 47, 225–227.
  38. BECK A.T., STEER R.A., GARBIN M.G.: Psychometric properties of the Beck Depression Inventory: twenty five years of evaluation. Clin. Psychol. Review 1988, 8, 77–100.
  39. GATCHEL R.J., STOWELL A.W., BUSCHANG P.: The relationships among depression, pain, and masticatory functioning in temporomandibular disorder patients. J. Orofac. Pain 2006, 20, 288–296.
© Wroclaw Medical University